Hitit Anıtları

Ana Sayfa
English

Bor Stelleri
Bor Steli aynı zamanda Warpalawa Steli olarak da bilinir. İlk olarak Bor’da görüldüğü bildirilmesine rağmen aslında 1860 yılında Niğde’nin Kemerhisar beldesinde bir ev inşaatı kazısında bulunduğu söylenmektedir. İki parça olarak bulunan stel restore edilerek birleştirilmiştir, ancak bazı araştırmacılar birleştirmenin hatalı olduğuna, iki parça arasında fazla aralık bırakıldığına inanmaktadır. Önerilen ve aşağıda Hawkins’in çizimiyle gösterilen doğru şekline bakılırsa stel yaklaşık 2 m yüksekliğindedir. Stelde Tuwana Kralı Warpalawa İvriz’dekine benzer şekilde dua eder vaziyette betimlenmiştir. Warpalawa adı Bulgarmaden yazıtında da geçmektedir. Stel M.Ö. 8. yüzyılın ortalarına tarihlenir ve İstanbul Eski Şark Eserleri Müzesindedir.
Yazıt (J. D. Hawkins'in İngilizce tercümesinden uyarlanmıştır):
    Ben Warpalawa, Tuwana kralı, Adil(?), Kahraman, [... Muwa]ha[rani’nin] oğlu.
    Bu üzüm bağını ben kendim ektim,
    ve bağın Tarhunza’sını ben diktim.
    Benim için o iyi yürüyecek,
    ve burada beni hoşnut ettiği yıl,
    bana 100 ölçek … (ve) 100 ölçek şarap verecek.
    Kral olduğum yıl,
    o yıl düşmanlarımı ayaklarımın altına koydu, Tarhunza.
    ...
    ve Tarhunza bana uzun günler bahşetsin!

2012 yılında Bor ilçesine bağlı Bağdüz mahallesi Kayı Yolu mevkinde çiftçi Abdullah Arı tarafından bir Fırtına tanrısı steli bulunmuştur. Bazalt taştan yapılmış stel yaklaşık 2,35 metre yüksekliğinde, 1 metre genişliğindedir. Ön yüzündeki Fırtına tanrısı Ivriz anıtı ve Keşlik stelindekine benzer şekilde ellerinde üzüm salkımları ve buğday başakları tutarken betimlenmiştir. Arka tarafındaki zıvana deliklerinden anlaşıldığı üzere stelin sağ yüzeyi çok yeni olmayan bir tahribata maruz kalmıştır. Luvi hieroglifi ile yazılmış yazıtın sadece 5 satırına ait çok kısa bir parçası korunmuştur. Stel Niğde Müzesinde sergilenmektedir.

Büyük boy görmek için resimlere tıklayınız.

Bor/Warpalawa Steli

Fırtına Tanrısı Steli

İlgili yayınlar:
Hawkins, J. D. Corpus of Hieroglyphic Luwian Inscriptions, Vol 1, Berlin, 2000: 518–21 and plt. 296.
Mora, C. and S. Balatti. "Stelae from Tuwana," FsFales, 2012: 527–38.
Ünal, A. "Yeni bir Geç Hitit steli ve hiyeroglif yazıt," Aktüel Arkeoloji 45, Mayıs-Haziran 2015: 54–57.
(Kısaltmalar için bknz.)

Resim kaynakları:
Bora Bilgin, 2006.
Ertuğrul Anıl, 2011.
J. David Hawkins, 2000.
Tayfun Bilgin, 2017.

Bor Stelleri Bor Steli aynı zamanda Warpalawa Steli olarak da bilinir. İlk olarak Bor’da görüldüğü bildirilmesine rağmen aslında 1860 yılında Niğde’nin Kemerhisar beldesinde bir ev inşaatı kazısında bulunduğu söylenmektedir. İki parça olarak bulunan stel restore edilerek birleştirilmiştir, ancak bazı araştırmacılar birleştirmenin hatalı olduğuna, iki parça arasında fazla aralık bırakıldığına inanmaktadır. Önerilen ve aşağıda Hawkins’in çizimiyle gösterilen doğru şekline bakılırsa stel yaklaşık 2 m yüksekliğindedir. Stelde Tuwana Kralı Warpalawa İvriz’dekine benzer şekilde dua eder vaziyette betimlenmiştir. Warpalawa adı Bulgarmaden yazıtında da geçmektedir. Stel M.Ö. 8. yüzyılın ortalarına tarihlenir ve İstanbul Eski Şark Eserleri Müzesindedir. Yazıt (J. D. Hawkins'in İngilizce tercümesinden uyarlanmıştır): Ben Warpalawa, Tuwana kralı, Adil(?), Kahraman, [... Muwa]ha[rani’nin] oğlu. Bu üzüm bağını ben kendim ektim, ve bağın Tarhunza’sını ben diktim. Benim için o iyi yürüyecek, ve burada beni hoşnut ettiği yıl, bana 100 ölçek … (ve) 100 ölçek şarap verecek. Kral olduğum yıl, o yıl düşmanlarımı ayaklarımın altına koydu, Tarhunza. ... ve Tarhunza bana uzun günler bahşetsin! 2012 yılında Bor ilçesine bağlı Bağdüz mahallesi Kayı Yolu mevkinde çiftçi Abdullah Arı tarafından bir Fırtına tanrısı steli bulunmuştur. Bazalt taştan yapılmış stel yaklaşık 2,35 metre yüksekliğinde, 1 metre genişliğindedir. Ön yüzündeki Fırtına tanrısı Ivriz anıtı ve Keşlik stelindekine benzer şekilde ellerinde üzüm salkımları ve buğday başakları tutarken betimlenmiştir. Arka tarafındaki zıvana deliklerinden anlaşıldığı üzere stelin sağ yüzeyi çok yeni olmayan bir tahribata maruz kalmıştır. Luvi hieroglifi ile yazılmış yazıtın sadece 5 satırına ait çok kısa bir parçası korunmuştur. Stel Niğde Müzesinde sergilenmektedir. Büyük boy görmek için resimlere tıklayınız.
Bor/Warpalawa Steli

Fırtına Tanrısı Steli