Hitit Anıtları - Zincirli

ANA SAYFA
ENGLISH

Zincirli (Sam'al)

Sam'al şehri MÖ 10. ve 7. yüzyıllar arasında bölgede hüküm süren Geç-Hitit/Arami krallığının başkentiydi. Şehrin bulunduğu Zincirli Höyük'te ilk kazılar 1888 ve 1902 yılları arasında aralıklı olarak Alman Şarkiyat Enstitüsü tarafından yapılmıştır. Bu kazılarda çift duvarlı ve 100 kadar kule ile tahkim edilmiş şehir surlarıyla çevrili bir alan ve bunun içinde kalın duvarlarla tahkim edilmiş bir kale tespit edilmiş, çeşitli kapı aslanları, heykeller, kabartma ortostatlar, ve Fenike, Arami ve Samal dillerinde yazılmış steller bulunmuştur. Zincirli 2006 yılından beri David Schloen idaresinde bir Chicago Universitesi Oriental Institute ekibi tarafından kazılmaktadır. Buluntuların çoğu İstanbul Arkeoloji Müzesi ve Berlin'deki Vorderasiatisches Müzesinde sergilenmektedir. Yakın zamanda bulunan eserler Gaziantep Müzesindedir.

Büyük boy görmek için resimlere tıklayınız.

City Plan

Uydu görüntüsü ve Şehir planı - Google Earth'den uyarlanmıştır, 2021

3-boyutlu kale planı - Vorderasiatisches Müzesi

Güney Şehir Kapısı
Louvre, Vorderasiatisches, İstanbul Arkeoloji ve Gaziantep Müzeleri

Güney kapısının rekonstrüksiyonu, R. Koldeway

İçki kapları tutan iki adam, İstanbul - B. Bilgin, 2006

Kanatlı mitolojik varlık, İstanbul - B. Bilgin, 2006

Kanatlı mitolojik varlık, Vorderasiatisches Müzesi - F. von Luschan, 1902

Avcı ve tavşan, İstanbul - B. Bilgin, 2003

Av hayvanları, İstanbul - B. Bilgin, 2003

Kanatlı varlık ve sfenks, İstanbul - B. Bilgin, 2006

Kesik bir baş tutan atlı savaşçı, Vorderasiatisches Müzesi - F. von Luschan, 1902

Atlı savaşçı, Vorderasiatisches Müzesi - W. Ward, 1887

Kale, dış kapı - Batı kanadı ortostatları
Batı kanadı ortostatlarının hepsi İstanbul Arkeoloji Müzesindedir.

Kuzeyden bakış açısıyla dış kapı çizimi - R. Koldeway

Kale, dış kapı - Doğu kanadı ortostatları
Doğu kanadı ortostatlarının hepsi Berlin'dedir.

Kale, İç Kapı - Aslan ve sfenksler

Kapı aslanları - F. von Luschan, 1911 (1902)

Vorderasiatisches Müzesi - T. Bilgin, 2010

Kuzey avlusu girişi (Gate Q) ve Kulamuwa Steli
Vorderasiatisches Müzesi

Avlu kapısının doğu yönünden görünümü - F. von Luschan, 1902

Kulamuwa'nın Fenikece yazıtı, Vorderasiatisches Müzesi - T. Bilgin, 2010

Kral heykeli
İstanbul Arkeoloji Müzesi

Hilani IV

Vorderasiatisches Müzesi - F. von Luschan, 1911

Hilani III

Hilani II

Sfenks (Hilani II yakınlarından), İstanbul - B. Bilgin, 2003

Çift atlı heykel kaidesi - F. von Luschan, 1911

At heykellerine ait parçalar (Hilani II yakınlarından), Vorderasiatisches Müzesi - T. Bilgin, 2010

Yazıtlar

Ördekburnu Steli, İstanbul - T. Bilgin, 2020

I. Panamuwa'ya ait yazıt, Vorderasiatisches Müzesi - T. Bilgin, 2010

Kuttamuwa'ya ait Samalca yazıt, Gaziantep Müzesi - F. Anıl, 2018

II. Panamuwa için oğlu Barrakib tarafından yazdırılmış Samalca yazıt - F. von Luschan et al, 1893

Barrakib'e ait Aramice yazıt, Vorderasiatisches Müzesi - T. Bilgin, 2010

Barrakib'e ait Aramice yazıt, İstanbul - B. Bilgin, 2006

Barrakib'e ait Aramice yazıt fragmanı, Vorderasiatisches Müzesi - T. Bilgin, 2010

Diğerleri

K binasının güneyden görünümü - F. von Luschan, 1902

J binası içinden kuzey avlusu girişi - F. von Luschan, 1902

K binası sütun kaidesi, Vorderasiatisches Müzesi - T. Bilgin, 2010

K binası sütun kaidesi, İstanbul - B. Bilgin, 2003

Hilani I batı duvarından, Vorderasiatisches Müzesi - T. Bilgin, 2010

Bazı ortostat, heykel ve yazıtlarla ilgili detay sayfaları

Double-horse statue base - F. von Luschan, 1911

İlgili yayınlar:
Gilibert, A. Syro-Hittite monumental art and the archaeology of performance: the stone reliefs at Carchemish and Zincirli in the earlier first millennium BCE, Berlin, 2011.
Orthmann, W. Untersuchungen zur späthethitischen Kunst, Bonn, 1971.
Pucci, M. "Founding and Planning a new Town: the southern Town Gate at Zincirli," FsMazzoni (PIHANS 126), 2015: 35–74.
von Luschan, F., E. Schrader, and E. Sachau, Ausgrabungen in Sendschirli, vol. I. Berlin, 1893.
von Luschan, F. and R. Koldeway, Ausgrabungen in Sendschirli, vol. II. Berlin, 1898.
von Luschan, F. Ausgrabungen in Sendschirli, vol. III. Berlin, 1902.
von Luschan, F. and G. Jacoby, Ausgrabungen in Sendschirli, vol. IV. Berlin, 1911.
Zincirli höyük hakkında detaylı bilgi için: https://zincirli.uchicago.edu.
(Kısaltmalar için bknz.)

Resim kaynakları:
Vorderasiatisches Museum.
Bora Bilgin, 2003, 2006, 2009, 2011, 2013.
Felix von Luschan, 1893, 1902, 1911.
William H. Ward, AJA 3, 1887.
Figen Anıl, 2018.
Tayfun Bilgin, 2007, 2010, 2020.

Sam'al Kralları

Gabbār
Bānihu/Bamah(?)
Hayyānu
Ša`īl
Kilamuwa/Kulamuwa
Qurala/Qarli(?)
I. Panamuwa
Bar-Ṣūr
Tahta el koyan ismi bilinmeyen bir kişi
II. Panamuwa
Bar-Rākib

sülalenin kurucusu
Gabbār'ın oğlu(?)
Bānihu'nun oğlu(?)
Hayyānu'nun oğlu
Hayyānu'nun oğlu

Qurala'nın oğlu
(?)

Bar-Ṣūr'un oğlu
II. Panamuwa'nın oğlu

(~ MÖ 920)
(~ MÖ 860)
(~ MÖ 860–850)
(~ MÖ 850–840)
(~ MÖ 840–830)

(MÖ 739–733)
(MÖ 733– ~713)